Asetilen Gaz Özellikleri

ASETİLEN i. (lat. acetum, sirke, yun. hyle, odun ve en sonekinden fr. acetylene). Kim. Doymamış hidrokarbon; formülü C2H2 veya HC = CH. Asetilenik hidrokarbonların ilk terimi. (Eşanl. Etin).— ansîkl. Asetilen, 1836′da Ed. Davy tara­fından bulundu. Berthelot, 1859 ile 1862 ara­sında bunu inceledi ve bir hidrojen atmos­ferindeki iki kömür çubuk ucu arasında elektrik arkı yoluyle sentezini yaptı. L. M. Bullier’nin çalışmaları sonucunda kalsiyum karbür (karbit) sınaî olarak, yani çok mik­tarda elde edilince, asetilen de laboratuvar alanından çıkarak bir sanayi ürünü oldu.• Hazırlama. Kalsiyum karbür CaCs su et­kisiyle ayrıştırılır ve bu işlem sonucunda asetilen ve sönmüş kireç meydana gelir. İş­lem soğukta yapılır. Asetilen üreteçleri iki tiptedir: bir kısmında, su karbürle temas et­tirilir; öbürlerinde, karbür yavaş yavaş su­ya damlar. Bu gaz, sanayide ayrıca metanın sınırlı yanmasıyle elde edilir.• özellikleri. Asetilen, saf olduğu zaman eter kokusunda, renksiz bir gazdır. 18 Atmos­ferde, 1°C’de sıvılaşır. Anî bir genişleme ile katılaşarak, — 82°C’ye doğru gaz haline ge­lir. Sudaki çözünürlüğü düşüktür, aseton, tetrahidrofuran gibi organik eritenlerde çö­zünür. Çeşitli etkilerle patlayarak ayrışabi­len, ısı alan bir bileşik olduğundan, basınç al­tında veya sıvı halde bulundurulması çok tehlikelidir. Yanıcıdır, isli bir alev verir. Bu alev yayıldığı zaman çok aydınlatıcı olur. Hava ve asetilen karışımları şiddetle patlaya­bilir. Klor bir patlamayle etkiyerek karbon ve hidroklorik asit verir. Asetilen, 2 veya 4 tek değerli kök bağlayabilen doymamış bir bileşiktir.
Molekülündeki iki karbon atomunun üçlü bir bağ ile bağlandığı kabul edilir. Antimon pentaklorürden gelen klor, asetilen tetraklorür, brom da asetilen tetrabromür verir. Su­yun elementleri, asetik aldehit vermek üzere bağlanabilir (asetik asit sentezinin ilk safha­sı).